Eeuwen na ‘Potosí’, Bolivia’s legendarische maar inmiddels uitgeputte zilvermijn, is het Zuid Amerikaanse land op een enorme nieuwe zilverberg gestuit. De lokale bevolking staat het delven van de nieuwe rijkdom vooralsnog in de weg. Maar hoe lang nog?
In 1670 waren er slechts twee steden in de wereld die meer inwoners telden dan het Boliviaanse Potosí: Parijs en Londen. De stad in het Andesgebergte had twee keer zoveel inwoners als Madrid waar destijds zo’n 100.000 mensen woonden. Potosí was ongeveer even groot als Amsterdam, toen het centrum van het zich ontluikende wereldwijde kapitalisme.
Letterlijk een berg zilver
Wat was het geheim en het succes van Potosí? In een woord: zilver - letterlijk een berg ervan. In Bolivia wordt nog steeds het legendarische verhaal verteld dat er zoveel zilver was dat na een maaltijd de lokale bevolking het zilverwerk uit het raam gooide, in plaats van de moeite te nemen het af te wassen. Maar aan alles komt een eind, ook aan een berg zilver en de armoede sloeg toe. Potosí is een schoolvoorbeeld van een economie die afhankelijk was van een product.
Het toeval wil dat Bolivia de kans krijgt om dezelfde economische achtbaan in zijn geheel over te doen. Het mijnbouwbedrijf Canadian South American Silver schat dat de berg Mallku Khota, zo’n 350 kilometer van hoofdstad La Paz, 230 miljoen ounce zilver bevat, met een waarde van ongeveer $ 6 miljard.
Zeldzame aardmetalen
Daarnaast zijn er in de berg een aantal zeldzame aardmetalen die worden gebruikt voor de productie van elektronica en moderne defensie-systemen. Volgens South American Silver ligt er 1.481 ton indium en 1.082 ton van gallium in Mallku Khota. South American Silver stelt dat het gaat om ”een van ‘s werelds grootste voorraad aan zilver, indium en gallium.” Het bedrijf schat het de eerste vijf jaar een jaarlijkse productie kan draaien van meer dan 13,2 miljoen ounces zilver. Het mijnbouwbedrijf heeft sinds 2007 $50 miljoen geïnvesteerd om te meten waar en hoeveel er precies in de berg te delven is.
Verzet van lokale bevolking
De mijnbouwer stuit echter op verzet van de lokale bevolking. De directeur van Compañia Malku Khota Mining, een dochter van South American Silver, heeft in een email aan de pers laten weten dat zijn personeel serieuze risico’s loopt en noemde de lokale bevolking “vijandig en fanatiek” nadat bewoners van een van de nabijgelegen gemeenschappen in mei twee politieagenten gijzelden. De bevolking eiste de vrijlating van een van hun leiders, Cancio Rojas, die was vastgezet op beschuldiging van marteling, ontvoering en andere misdaden.
Het conflict werd een paar dagen later opgelost toen de Boliviaanse minister van mijn bouw, Mario Virreira, een akkoord met de leiders van de gemeenschap wist te sluiten. Maar het akkoord is kwetsbaar. Vandaag (maandag 2 juli) zijn twee medewerkers van het mijnbouwbedrijf Malku Khota Mining ontvoerd, aldus de krant La Razón. De groep eist een gesprek met president Evo Morales om over de winning van het zilver te praten.
Rijk aan grondstoffen, toch arm
Ofschoon Bolivia rijk is aan brand- en delfstoffen blijkt uit gegevens van Unicef dat Bolivia een van de armste landen van Latijns-Amerika hoort. Het land heeft de zwakste economie van heel Zuid-Amerika. Bolivia is een hotspot voor beleggers in grondstoffen geworden sinds president Evo Morales met lokale leiders in overleg is gegaan om de winning van grondstoffen mogelijk te maken.
Dit stuk is deels gebaseerd en vertaald uit het Spaanse ‘Vale dos Potosí’ van América Economía